तलाठी भरती GS (TCS/IBPS पॅटर्न)सराव परीक्षा टेस्ट 01

Explanation : भारतीय राज्यघटनेने दिलेली सभागृहाची कमाल सदस्यसंख्या ५५२ आहे (सुरुवातीला, १९५० मध्ये, ते ५०० होते). सध्या, सभागृहात 543 जागा आहेत ज्या 543 पर्यंत निवडून आलेल्या आणि जास्तीत जास्त सदस्यांच्या निवडीने बनतात. 1952 आणि 2020 दरम्यान, भारत सरकारच्या सल्ल्यानुसार अँग्लो-इंडियन समुदायाच्या 2 अतिरिक्त सदस्यांना देखील भारताच्या राष्ट्रपतींनी नामनिर्देशित केले होते , जे जानेवारी 2020 मध्ये 104 व्या घटनादुरुस्ती कायदा, 2019 द्वारे रद्द करण्यात आले होते. लोकसभेसाठी नवीन संसदेची आसन क्षमता ८८८ आहे.

एकूण 131 जागा (24.03%) अनुसूचित जाती (84) आणि अनुसूचित जमाती (47) प्रतिनिधींसाठी राखीव आहेत . सभागृहाचा कोरम एकूण सदस्यसंख्येच्या 10% आहे. लोकसभा, लवकर विसर्जित केल्याशिवाय, तिच्या पहिल्या सभेसाठी नियुक्त केलेल्या तारखेपासून पाच वर्षांसाठी कार्यरत राहते. तथापि, आणीबाणीची घोषणा कार्यान्वित असताना, हा कालावधी संसदेद्वारे कायद्याने किंवा डिक्रीद्वारे वाढविला जाऊ शकतो

Explanation : भारताच्या संविधानात अनुच्छेद २२ मध्ये प्रतिबंधक स्थानबद्धतेविषयी तरतुदी आहेत. गुन्हा घडण्यापूर्वीच संबंधित व्यक्तीस स्थानबद्ध करण्याचा निर्णय शासनाचा असतो व तो केवळ संशयावर आधारलेला असतो. अशा स्थानबद्धतेचा काळ दोन महिन्यांपेक्षा अधिक असल्यास, त्याच्या आवश्यकतेबाबत सल्लागार मंडळाचे मत अनुकूल असावे लागते. ह्या सल्लागार मंडळावर एक अध्यक्ष व कमीत कमी दोन सदस्य असावे लागतात. अध्यक्ष हा उच्च न्यायालयाचा मुख्य न्यायाधीश असावा आणि सभासद हे उच्च न्यायालयात काम करीत असलेले किंवा सेवानिवृत्त न्यायाधीश असावेत. स्थानबद्धतेची जास्तीत जास्त कालमर्यादा आणि सल्लागार मंडळाच्या कामकाजाची कार्यपद्धती संसदेने संमत केलेल्या अधिनियमानुसार ठरते.

Explanation : 4 मे 1980 ला महात्मा गांधीजींना अटक करण्यात आली होती.

अटकेविरोधात सोलापुरातील कामगारांनी काम थांबवले व जमाव हिंसक बनत गेला.

परिस्थिती हाताळण्यासाठी लष्करी कायद्याबाबतचा अधिकृत वटहुकुम व्हाईसरॉयने काढला. संपुर्ण सोलापुर शहरात लष्करी कायदा लागू केला गेला.

पोलिसाच्या खुनाला जबाबदार धरत असल्याच्या आरोपावरुन मल्लाप्पा धनशेट्टी, कुर्बान हुसेन, जगन्नाथ शिंदे व श्रीनिवास सरडा यांना पकडुन 12 जानेवारी 1931 रोजी येरवडा येथे फाशी देण्यात आली

सोलापुर हा दिवस हुतात्मा दिन म्हणुन पाळला जातो.

Explanation : महाराष्ट्र 929

2011 ची भारताची जनगणना किंवा 15 वी भारतीय जनगणना दोन टप्प्यांत, घरांची यादी आणि लोकसंख्या गणना करण्यात आली. 1 एप्रिल 2010 रोजी हाऊस सूचीचा टप्पा सुरू झाला आणि त्यात सर्व इमारतींची माहिती गोळा करण्यात आली. पहिल्या टप्प्यात राष्ट्रीय लोकसंख्या नोंदणी (NPR) साठी माहिती देखील संकलित करण्यात आली होती, ज्याचा वापर सर्व नोंदणीकृत भारतीय रहिवाशांना युनिक आयडेंटिफिकेशन ऑथॉरिटी ऑफ इंडियाद्वारे 12-अंकी अद्वितीय ओळख क्रमांक जारी करण्यासाठी केला जाईल.. लोकसंख्येच्या गणनेचा दुसरा टप्पा ९ ते २८ फेब्रुवारी २०११ दरम्यान आयोजित करण्यात आला. भारतात १८७२ आणि २०११ पासून जनगणना करण्यात आली आणि बायोमेट्रिक माहिती संकलित करण्यात आली. 31 मार्च 2011 रोजी प्रसिद्ध झालेल्या तात्पुरत्या अहवालानुसार, भारतीय लोकसंख्या 17.70% च्या दशकातील वाढीसह 1.21 अब्ज झाली आहे. 9.21% च्या दशकातील वाढीसह प्रौढ साक्षरता दर 74.04% पर्यंत वाढला. 'आमची जनगणना, आमचे भविष्य' असे या जनगणनेचे ब्रीदवाक्य होते.

Explanation : महाराष्ट्र राज्यात सध्या एकूण ३६ जिल्हे आहेत, त्यांची कोकण, पुणे, नाशिक, औरंगाबाद, अमरावती आणि नागपूर अशी सहा प्रशासकीय विभागात विभागणी करण्यात आली आहे. राज्याचे भौगोलिकदृष्ट्या ५ प्रमुख प्रदेश होतात विदर्भ, मराठवाडा, खानदेश, कोकण आणि पश्चिम महाराष्ट्र. क्षेत्रफळाचे दृष्टीने अहमदनगर हा सर्वात मोठा तर मुंबई शहर हा सर्वात लहान जिल्हा आहे. मुंबई शहर आणि मुंबई उपनगर ही १०० टक्के शहरी जिल्हे असल्यामुळे त्या जिल्ह्यांना जिल्हा परिषद नाही. महाराष्ट्रात ३६ जिल्हे असले तरी एकूण जिल्हा परिषद ३४ आहेत.

Explanation : पुसारला वेंकट सिंधू (जन्म ५ जुलै १९९५)एक भारतीय बॅडमिंटन खेळाडू आहे. भारतातील सर्वात यशस्वी खेळाडूंपैकी एक मानल्या जाणार्‍या, सिंधूने ऑलिम्पिक आणि BWF सर्किट सारख्या विविध स्पर्धांमध्ये 2019 च्या जागतिक स्पर्धेत सुवर्णपदकांसह पदके जिंकली आहेत . बॅडमिंटन विश्वविजेता बनणारी ती पहिली आणि एकमेव भारतीय आहे आणि ऑलिम्पिक खेळांमध्ये सलग दोन पदके जिंकणारी भारतातील दुसरी वैयक्तिक ऍथलीट आहे.तिने करिअरच्या उच्च जागतिक क्रमवारीत क्रमांक मिळवला.
पुरस्कार: बीबीसी इंडियन स्पोर्ट्सवुमन ऑफ द इयर 2020
चॅम्पियन्स ऑफ चेंज (तेलंगणा) 2021
एनडीटीव्ही ट्रू लिजेंड: फ्यूचर ऑफ यंग इंडिया (स्पोर्ट्स) 2022

Explanation : ज्योतिराव गोविंदराव फुले,ज्यांना महात्मा ज्योतिबा फुले म्हणूनही ओळखले जाते हे महाराष्ट्रातील भारतीय सामाजिक कार्यकर्ते, विचारवंत,जातीविरोधी समाजसुधारक आणि लेखक होते .त्यांचे कार्य अस्पृश्यता आणि जातिव्यवस्थेचे निर्मूलन आणि स्त्रियांना आणि अत्याचारित जातीच्या लोकांना शिक्षण देण्याच्या त्यांच्या प्रयत्नांसह अनेक क्षेत्रात विस्तारले.ते आणि त्यांची पत्नी, सावित्रीबाई फुले , भारतातील स्त्री शिक्षणाचे प्रणेते होते.फुले यांनी 1848 मध्ये पुण्यात तात्यासाहेब भिडे यांच्या निवासस्थानी किंवा भिडेवाड्यात मुलींसाठी पहिली शाळा सुरू केली.त्यांनी, त्यांच्या अनुयायांसह, खालच्या जातीतील लोकांना समान हक्क मिळवून देण्यासाठी सत्यशोधक समाज (सत्यशोधक समाज) ची स्थापना केली. सर्व धर्म आणि जातीचे लोक या संघटनेचा भाग बनू शकतात ज्यांनी शोषित वर्गाच्या उत्थानासाठी कार्य केले. महाराष्ट्रातील सामाजिक सुधारणा चळवळीतील एक महत्त्वाची व्यक्ती म्हणून फुले यांची ओळख आहे. 1888 मध्ये महाराष्ट्रीय सामाजिक कार्यकर्ते विठ्ठलराव कृष्णाजी वांदेकर यांनी त्यांना सन्माननीय महात्मा ही पदवी प्रदान केली होती

Explanation : सर्वात मोठे शहर-काठमांडू
चलन-नेपाळी रुपया

Explanation : नारायण मल्हार जोशी (५ जून १८७९ - ३० मे १९५५) हे भारतीय कामगार संघटनेचे नेते आणि गोपाळ कृष्ण गोखले यांचे अनुयायी होते. जोशी कामगार समस्यांमध्ये गुंतले आणि त्यांनी लाला लजपत राय यांच्यासमवेत 1920 मध्ये ऑल इंडिया ट्रेड युनियन काँग्रेसची सुरुवात केली . 1925 ते 1929 आणि 1940 ते 1948 पर्यंत ते AITUC चे सरचिटणीस होते. 1931 मध्ये त्यांनी AITUC सोडली आणि ऑल इंडिया ट्रेड युनियन फेडरेशनची सुरुवात केली

Explanation : रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाची स्थापना 1934 च्या रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया कायद्यानुसार करण्यात आली. सुरुवातीला खाजगी मालकीची असली तरी १९४९ मध्ये तिचे राष्ट्रीयीकरण करण्यात आले आणि तेव्हापासून ती पूर्णपणे वित्त मंत्रालय , भारत सरकार (GoI) यांच्या मालकीची आहे. .

1926 मध्ये, हिल्टन यंग कमिशनने डॉ. बी.आर. आंबेडकर यांनी हिल्टन यंग कमिशनला सादर केलेल्या शिफारशी आणि मार्गदर्शक तत्त्वांवर आधारित रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाची स्थापना करण्याची शिफारस केली, त्यांच्या पुस्तकावर आधारित - 'द प्रॉब्लेम ऑफ द रुपी: इट्स ओरिजिन अँड इट्स' उपाय'. RBI ची स्थापना झाली. स्थापनेच्या वेळी, भारतीय रिझर्व्ह बँकेचे अधिकृत भांडवल ₹50 दशलक्ष होते. यामध्ये सरकारचा वाटा फक्त ₹2-2.2 दशलक्ष इतका होता.

Explanation : कथकली ( मल्याळम : കഥകളി ) हा शास्त्रीय भारतीय नृत्याचा एक प्रमुख प्रकार आहे .हा एक "कथा नाटक" कला प्रकार आहे, परंतु पारंपारिक पुरुष अभिनेते-नर्तकांच्या रंगीबेरंगी मेक-अप आणि पोशाखांनी ओळखला जातो.हे केरळच्या मल्याळम भाषिक नैऋत्य प्रदेशातील आहे आणि जवळजवळ संपूर्णपणे मल्याळी लोक सराव करतात आणि त्यांचे कौतुक करतात
कथकलीची मुळे अस्पष्ट आहेत. कथकलीची पूर्ण विकसित शैली 17 व्या शतकाच्या आसपास उगम पावली, परंतु तिची मुळे मंदिरात आणि लोककलांमध्ये आहेत (जसे की कृष्णनट्टम आणि कालिकतच्या झामोरिनच्या राज्याचे धार्मिक नाटक ) नैऋत्य भारतीय द्वीपकल्पात, ज्याचा शोध किमान 1 ली सहस्राब्दी CE

Explanation : टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्य महाराष्ट्र राज्यामधील यवतमाळ जिल्ह्यातील पांढरकवडा तहसील अंतर्गत विखुरलेले आहे.

हिरव्यागार वनराई मध्ये जवळपास १४८.६३ चौ.कि.मी. मध्ये अभयारण्य व्यापलेले आहे. आजूबाजूस वसलेल्या खेड्यातील नागरिक इमारती व जळाऊ लाकडासाठी बहुतांशी याच जंगलावर अवलंबून असतात. उंच डोंगराळ व द-या खोऱ्यांचा भाग असल्या कारणांमुळे याठिकाणी विविध जातीच्या वनस्पती आढळून येतात.

तसेच घनदाट जंगल क्षेत्र असल्या कारणांनी वेगवेगळे जंगली पशु पक्षी यांचा नेहमी वास असतो. वाघ, चितळ, सांबर, काळवीट, कोल्हा, अस्वल, मोर, माकड, नीलगाय, जंगली मांजर ई. प्रकारचे प्राणी या अभयारण्यात आढळून येतात

पर्यटनासाठी उत्कृष्ट कालावधी – एप्रिल-मे

Explanation : रामदास किंवा पूर्वी नारायण यांचा जन्म सध्याच्या जालना जिल्ह्यातील जांब या गावात रामनवमीच्या दिवशी , बहुधा १६०८ मध्ये झाला होता. त्यांचा जन्म एका मराठी देशस्थ ऋग्वेदी ब्राह्मण कुटुंबात सूर्याजीपंत आणि राणूबाई ठोसर यांच्या पोटी झाला.

त्यांच्या काही उल्लेखनीय साहित्यकृतींची यादी खाली दिली आहे.

मनाचे श्लोक(सहलेखक कल्याण स्वामी)
दासबोध
श्री मारुती स्तोत्र
आत्माराम
11-लघु कविता
षडरिपु निरुपण
मान पंचक
चतुर्थमान
रामायण (मराठी-टीका)

Explanation : कलम 75(3)च्या अनुषंगाने केंद्रीय मंत्रिमंडळ हे भारतीय संसदेच्या कनिष्ठ सभागृहास (लोकसभा) उत्तरदायी आहे. जेव्हा लोकसभेत मंत्र्याने मांडलेले एखादे विधेयक मंजूर होत नाही, त्यास तेव्हा संपूर्ण मंत्रीपरिषद जबाबदार असते. लोकसभेचा विश्वास गमावल्यानंतर मंत्रिमंडळ नवीन सरकारच्या स्थापनेसाठी राजीनामा देते.

कलम 78(c) नुसार मंत्रिपरिषदेचा विचार न करता एखादा मंत्री कोणताही निर्णय घेऊ शकतो.

सर्व केंद्रीय मंत्रिमंडळ सदस्यांनी कलम 352 नुसार आणीबाणीच्या घोषणेचा प्रस्ताव राष्ट्रपतींना लेखी सादर करावा लागतो.

भारतीय संविधानाच्या मते, मंत्रीमंडळात लोकसभा सदस्यांच्या एकूण संख्येच्या १५% पेक्षा अधिक मंत्री संख्या नसावी. मंत्री हे संसदेच्या एका सभागृहाचे सदस्य असले पाहिजेत. कोणताही मंत्री जो सलग सहा महिने संसदेच्या कोणत्याही सभागृहाचा सदस्य नसेल तर त्याचे मंत्रीपद आपोआप काढून घेतले जाते.